W jaki sposób pracodawca może reagować jeżeli podejrzewa pracownika, że jest on pod wpływem alkoholu? Nie narażając się jednak na kary finansowe ze względu na nieprzestrzeganie przepisów RODO a przy okazji spełniając obowiązek zapewnienia BHP?
Rozważając temat legalności alkoholu w miejscu pracy, warto na wstępie wyjaśnić pojęcie napoju alkoholowego – jest to produkt, który w swoim składzie zawiera alkohol etylowy w stężeniu przekraczającym 0,5% objętościowych alkoholu. Zakaz wnoszenia, sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych na teren zakładu pracy wynika z ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
Pracodawca nie może stosować tzw. wyrywkowego i prewencyjnego badania alkomatem pracowników. Według Urzędu Ochrony Danych Osobowych w obecnym stanie prawnym NIE MOŻNA rozumieć badania stanu trzeźwości pracowników (na które powołuje się wielu pracodawców) jako:
- formy monitorowania pracy pracowników
- działania niezbędnego dla zapewnienia ogółowi pracowników bezpiecznych lub higienicznych warunków pracy
- usprawiedliwionego ze względu na uzasadniony interes pracodawcy.
Ponadto obowiązujący od 4 maja 2019 roku art. 22[1b] Kodeksu pracy jasno podkreśla, że przetwarzanie przez pracodawcę informacji o zdrowiu może odbywać się jedynie z inicjatywy pracownika (a stan trzeźwości jest rozumiany jako informacja o zdrowiu).
Jakie uprawnienia ma zatem pracodawca bądź osoba przez niego wyznaczona w sytuacji uzasadnionego podejrzenia, że pracownik jest pod wpływem alkoholu?
Gdy istnieje uzasadnione podejrzenie, że pracownik jest pod wpływem alkoholu, rolą pracodawcy lub osoby przez niego upoważnionej jest niedopuszczenie lub odsunięcie go od pracy. W takiej sytuacji nie ma obowiązku wzywania policji, ponieważ samo uzasadnione podejrzenie będzie wystarczające, aby pracownik nie został dopuszczony do pracy. Badanie alkomatem może być zainicjowane zatem jedynie przez samego pracownika, który chce udowodnić, że alkoholu nie spożywał. Badanie trzeźwości przy pomocy alkomatu wykonuje uprawniony organ (zazwyczaj policja).
Pracodawco – PAMIĘTAJ, że decydując się na wyrywkowe badanie pracowników alkomatem narażasz się na otrzymanie kary finansowej w związku z nieprzestrzeganiem przepisów RODO. Warto mieć również świadomość, że niedopełnienie obowiązku BHP, czyli niezapewnienie odpowiednich warunków pracy narażając pracownika, który jest pod wpływem alkoholu na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo zdrowia grozi kara pozbawienia wolności do lat 3.
